Voor diegene die het woord kennen, is het tegenwoordig verstandig om er niet te veel waarde aan te hechten, vooral als het in verband wordt gebracht met de relatie tussen werknemer en werkgever. Toen ik dat woord enige tijd geleden hoorde, dacht ik terug aan mijn kleutertijd in het voormalig Nederlands-Indië. Voor ons gezin was het de gewoonte om voor elk kind een baboe anak (kindermeid) in dienst te nemen. Zo'n dienstverband kwam meestal tot stand op voordracht van andere, reeds in dienst zijnde bedienden. Mijn baboe heette Minak, hoewel iedereen baboe Mie tegen waar zei. Zij was er van de vroege ochtend tot de late avond. Haar werktijden waren afhankelijk van mijn luimen. Eigenlijk was het voor haar niet eens nodig om zo vroeg te komen. De kokki (keukenmeid) was er altijd als eerste, om de vuren in de fornuizen aan te maken, en zou mij, als ik de achtergalerij zou aflopen, kunnen opvangen en mijn aandacht gevangen houden met de aanwakkerende, knetterende houtvuren, die zichtbaar waren door de geopende kleppen van de ovens. Maar mijn baboe Mie was er altijd, en zorgde reeds voor mij als ik in mijn hansop (= ruim bemeten jumpsuit, zonder mouwen en pijpen) uit mijn bed stapte en stopte mij in 't bad als ik 's avonds naar bed moest. De hele dag was zij bezorgd om mijn welzijn. Met eindeloos geduld gaf zij mij eten. Als ik geen zin had in mijn middagdutje, dan droeg zij mij in haar slendang (draagdoek) tot ik in slaap viel. Zij heeft mij Javaans en Maleis leren spreken en met de taal waarschijnlijk ook iets van de Javaanse adat meegegeven. Ze zorgde ervoor dat mijn moeder altijd een schoongewassen en netjes aangekleed kind had, als dat, om welke reden dan ook, nodig was. Mijn moeder hoefde zich om mij geen zorgen te maken zolang baboe Mie er maar was. De reden daarvan was niet de geldelijke beloning die zij voor haar diensten kreeg, maar mijn baboe Mie bezat een getrouwheid aan haar verbintenis. Zij bezat nog loyaliteit! Toen ik tien jaar was, stierf mijn baboe Mie aan tuberculose. Lang heb ik er niet bij stilgestaan, want een kind van 10 leeft razendsnel. Al gauw was ik haar vergeten, doch plotseling duikt zij wel eens in mijn herinnering op, zoals een paar dagen geleden, toen ik een werkgever voor de radio hoorde verzuchten dat het zo slecht gesteld was met de loyaliteit van zijn werknemers.
menu Indonesië | Home |
|
Reacties
Een reactie posten